فوبیای حیوانات یا زوفوبیا یکی از انواع بسیار رایج ترس‌های فوبیک است که می‌تواند مشکلات بسیاری را در جریان زندگی ایجاد کند. این ترس‌ها می‌توانند با دلایل مختلفی ازجمله حوادث ناگواری که در کودکی رخ‌داده ایجاد شوند و متأسفانه تا زمانی که برای درمان آن‌ها اقدام نکنید، در شما باقی خواهند ماند و حتی به‌مرورزمان شدت پیدا خواهند کرد. فوبیای حیوانات می‌تواند در ارتباط با هر حیوانی اتفاق بیفتد؛ اما اکثریت افراد از حیواناتی مانند سوسک یا سایر حشرات که به‌نوعی احساس انزجار را در فرد ایجاد می‌کنند؛ می‌ترسند. اگر فوبیای حیوانات را در خود یا هریک از اطرافیانتان احساس می‌کنید بهتر است پیش از جدی‌تر شدن این بیماری برای درمان آن از یک روانشناس متخصص کمک بگیرید.

ترس و فوبیای حیوانات

فوبیاها به‌طورکلی یکی از شایع‌ترین انواع اختلالات روانی هستند و در میان آن‌ها فوبیای حیوانات از رایج‌ترین ترس‌هایی است که می‌تواند در هر دوره‌ای از زندگی ایجاد شود. معمولاً فوبیای حیوانات به سه دسته تقسیم می‌شود:

• ترس از حیوانات ترسناک مانند مار
• ترس از حیوانات خانگی و اهلی مثل سگ یا گربه
• ترس از حیوانات چندش‌آور که بیشتر حشراتی مانند سوسک یا مارمولک را شامل می‌شود

فوبیای حیوانات می‌تواند در ارتباط با هر یک از انواع حیوانات ایجاد شود. این ترس‌ها گاهی مربوط به یک دسته از حیوانات است؛ برای مثال شاید فرد به‌طورکلی از سوسک‌ها بترسد و گاهی نیز مشخصاتی کاملاً جزئی پیدا می‌کند. برای مثال فرد صرفاً از سوسک‌هایی می‌ترسد که رنگ یا ظاهر خاصی داشته باشند. برای آگاهی بیشتر در زمینه اختلالات اضطرابی کلیک کنید.

انواع فوبیای حیوانات

کسانی که به دچار فوبی حیوانات هستند، ممکن است از یک یا چند حیوان اضطراب بگیرند؛ برای آشنایی با نشانه ها و درمان هر کدام از فوبی های زیر بر روی آن کلیک کنید. برای آشنایی با سایر انواع فوبیا کلیک کنید.

_ ترس از ماهی

_ ترس از پرنده

_ ترس از مار

_ ترس از زنبور

_ ترس از موش

_ ترس از سگ

_ ترس از سوسک

_ ترس از گربه

_ ترس از عنکبوت

_ ترس از حشره

_ ترس از مارمولک

دلایل به وجود آمدن فوبیای حیوانات

حوادث ناگوار

بروز حوادث ناگوار را می‌توان یکی از اصلی‌ترین دلایلی که باعث ایجاد فوبی حیوانات یا هرگونه دیگری از ترس‌های فوبیک دانست. درگیری یا حمله حیوان، مشاهده صحنه مرگ یا آسیب دیدن یک حیوان و حتی مشاهده این قبیل تصاویر در فیلم‌ها یا مطالعه مطالبی در این زمینه نیز می‌تواند باعث بروز فوبیای حیوانات در شود. پس در چنین شرایطی و به‌ویژه هنگام مواجه کودک با این صحنه‌ها برای پیشگیری از بروز فوبیا با مشاور کودک مشورت نمایید.

یادگیری مشاهده‌ای

گاهی فوبی به خاطر ترس اطرافیان از حیوانات به وجود می‌آید. برای مثال نتایج یک پژوهش نشان می‌دهد بچه میمون‌ها صرفاً پس از مشاهده ترس مادرشان از مار، دچار این ترس می‌شوند. کودکان معمولاً برای یادگیری این که در ارتباط با هر موضوعی چگونه می‌بایست رفتار کنند، بیش از هر چیز به رفتار والدین خود نگاه می‌کنند و هنگامی‌که پدر، مادر یا هر یک از اطرافیان نزدیک آن‌ها دچار فوبی باشد، احتمال شکل‌گیری این ترس در کودک نیز افزایش پیدا می‌کند.

آمادگی‌های زیستی

به‌طورکلی بعضی‌هابه لحاظ ژنتیکی و زیستی آمادگی بیشتری برای درگیری با اضطراب و ابتلا به انواع بیماری‌های اضطرابی دارند. این آمادگی‌های زیستی احتمال ابتلا به فوبی حیوانات یا هر نوع دیگری از بیماری‌های اضطرابی را در فرد بیشتر خواهد کرد.

پیامدهای فوبیای حیوانات

بی‌توجهی به درمان فوبیای حیوانات می‌تواند مشکلات بسیاری را برای فرد و همین‌طور اطرافیان وی ایجاد نماید. متأسفانه برخلاف تصور بسیاری از افراد درگیر با این بیماری، فوبی‌ها به‌خودی‌خود برطرف نخواهند شد. اگرچه بسیاری از افراد صرفاً با اجتناب از مواجهه با موضوع ترس‌شان خود را در معرض حملات اضطرابی و ترس‌ها قرار ندهند. و حتی در بسیاری از مواقع احساس موفقیت در این کار را دارند. اما بسته به میزان شدت فوبیای حیوانات ، احتمال بروز پیامدهای منفی افزایش می‌یابد. که ازجمله آن‌ها به مسائل زیر اشاره می‌کنیم.

محدود شدن فعالیت‌های فرد

بعضی از بیماران دچار فوبیای حیوانات به دلیل تلاشی که برای مواجه نشدن با موضوع ترس‌شان دارند، دایره ارتباطات و بسیاری از فعالیت‌های خود را محدود می‌کنند. برای مثال آن‌ها ممکن است یک قرار دوستانه در یک پارک را به دلیل ترس از مواجهه با حیوانی که از آن می‌ترسند، رد کنند. این موضوع مشکلاتی را در روابط اجتماعی و همین‌طور امکان لذت‌بردن فرد از زندگی ایجاد نماید.

تعمیم یافتن ترس‌ها

در بسیاری از مواقع ترس‌های فوبیک تعمیم‌یافته و به‌تدریج اضطراب در مقابل هر آنچه که مرتبط با موضوع ترس باشد، بروز می‌یابد. این ترس‌ها به‌تدریج با مشاهده فیلم و عکس یا حتی شنیدننام حیوان گسترش می‌یابد. همچنین گاهی اوقات ترس به‌تمامی حیوانات یا حتی اشیایی که شباهتی با موضوع ترس دارند نیز تعمیم پیدا خواهد کرد.

فوبیای حیوانات | راه‌های درمان ترس از حیوانات

به خاطر داشته باشید که تشخیص و درمان ترس‌های فوبیک صرفاً بر عهده روانشناس خواهد بود. اگر نشانه‌های این بیماری را در خود یا هر یک از اطرافیان‎‌تان می‌بینید پیش از اینکه برای این نشانه‌ها تشخیص قطعی صادر کنید بهتر است از یک روانشناس کمک بگیرید. درصورتی‌که متخصص تشخیص فوبیای حیوانات را دهد، با توجه به شرایط موجود، سابقه بیماری و همین‌طور شدت اختلال از روش‌های مختلفی برای درمان استفاده می‌کند که ازجمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد. برای دریافت درمان فوبیا کلیک کنید.

حساسیت‌زدایی منظم

در این روش بیمار با کمک درمانگر فهرستی از موقعیت‌هایی که باعث ترس مراجع می‌شوند، تنظیم خواهد کرد و این فهرست را بر اساس میزان ترسی که در وی ایجاد می‌کند از کمترین ترس به بیشترین ترس طبقه‌بندی می‌کنند. برای مثال در بیماری که دچار فوبیای مار است، شنیدن نام مار کمترین میزان اضطراب و تماس مستقیم با مار بیشترین اضطراب را ایجاد نماید. سپس درمانگر از طریق آموزش تکنیک‌های آرام‌سازی راهکارهایی را برای مبارزه با اضطراب به فرد آموزش می‌دهد.

پس‌ازاینکه بیمار استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی را یاد گرفت؛ موقعیت‌هایی که در فهرست مشخص‌شده‌اند از کمترین میزان اضطراب به وی ارائه می‌شود و او به مرور با استفاده از راهکارهایی که یاد گرفته ترس خود را کنترل می‌کند. پس از موفقیت بیمار در هر مرحله، مورد بعدی فهرست به وی ارائه خواهد شد.

غرقه سازی درمانی سریع برای فوبیای حیوانات

در غرقه سازی برخلاف حساسیت‌زدایی منظم درمانجو به‌یک‌باره با موضوع ترس خود مواجه می‌شود. واجازه فرار از موقعیت به وی داده نمی‌شود. این شرایط باعث خواهد شد تا وی پس از مدتی متوجه این موضوع شود که آنچه از آن می‌ترسیده چندان هم خطرناک نیست.

واقعیت مجازی

در شرایطی که ایجاد مواجهه‌های حضوری و واقعی امکان‌پذیر نباشد، روانشناسان از واقعیت مجازی استفاده می‌کنند. و با استفاده از این تکنولوژی درمانجو را در شرایطی قرار می‌دهند. که احساس کند با موضوع ترس خود مواجه شده است. طبق نتایج تحقیقات استفاده از واقعیت مجازی در درمان فوبیای حیوانات به‌اندازه مواجهه‌های حضوری و واقعی اثرگذار خواهد بود.

یادگیری مشاهده‌ای

یادگیری مشاهده‌ای یکی دیگر از روش‌هایی است که در درمان فوبیای حیوانات مورداستفاده قرار می‌گیرد. در این شرایط فردی که به لحاظ توانایی و شرایط تقریبا با بیمار یکسان باشد. با موضوع ترس وی مواجه شده و از این طریق بیمار متوجه خواهد شد که ترس‌هایش چندان هم واقعی نیستند. به میزانی که همانندی میان الگو و بیمار بیشتر باشد احتمال درمان و تمایل برای مواجهه مستقیم نیز افزایش پیدا خواهد کرد.

میزان اثر داروها برای درمان فوبیای حیوانات

هیچ داروی خاصی برای درمان فوبیای حیوانات وجود ندارد. بااین‌حال در برخی شرایط که مراجع مجبور به مواجهه با موضوع ترس هست، استفاده از داروهای ضد اضطراب می‌تواند تا حدودی نشانه‌های فوبیای حیوانات را در وی کاهش دهد. بااین‌حال آثار دارو موقت بوده و داروها هرگز نمی‌توانند ترس را درمان کنند. علاوه بر این روانشناسان معتقدند شرط اثربخشی درمان‌هایی مانند حساسیت‌زدایی منظم یا غرقه سازی این است که فرد میزانی از اضطراب را تجربه کرده تا بتواند آن را مدیریت کند. به همین خاطر معمولاً در درمان فوبیا از داروهای ضد اضطراب استفاده نمی‌شود. برای شناخت بیشتر در زمینه داروهای ضد اضطراب کلیک کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه فوبیای حیوانات می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سؤالات متداول